संस्कृत साहित्य वस्तुनिष्ठ प्रश्नास्तेषामुत्तराणि च

 

संस्कृत साहित्य वस्तुनिष्ठ प्रश्नास्तेषामुत्तराणि च

०१. प्रश्न:- धर्मार्थकाममोक्षेषु वैचक्षण्यं कलासु च ।

करोति कीर्ति प्रीतिं च साधु काव्यनिबन्धनम् ।। केन कथितमिदं पद्यम् ?

(क) दण्डिना ( ) (ख) भामहेन ( )

(ग) मम्मटेन ( ) (घ) भरतमुनिना ( )

०२. प्रश्न:- काव्यं यशसेऽर्थकृते व्यवहारविदे शिवेतरक्षतये ।

सद्यः परनिर्वृत्तये कान्तासंमिततयोपदेशयुजे ।। इयं कारिका किं सूचयति?

(क) काव्यहेतुं ( ) (ख) काव्योपादेयता ( ) 

(ग) काव्यभेदं ( ) (घ) काव्यप्रयोजनं ( )

०३. प्रश्न:- नरत्वं दुर्लभं लोकै विद्या तत्र सुदुर्लभा ।. 

कवित्वं दुर्लभं तत्र शक्तिस्तत्र सुदुर्लभा || श्लोकोऽयं कस्मिन् ग्रन्थे वर्तते ?

(क) साहित्यदर्पणे ( ) (ख) काव्यप्रकाशे ( )

(ग) अग्निपुराणे ( ) (घ) विष्णुपुराणे ( )

०४. प्रश्न:- 'पदं हि सर्वत्र गुणैर्निधीयते'- कस्योक्तिरियम् ?

(क) माघस्य ( ) (ख) कालिदासस्य ( )

(ग) श्रीहर्षस्य ( ) (घ) जयदेवस्य ( )

०५. प्रश्न:- 'नहि सर्वः सर्वं जानाति' इति कः कविरङ्गीकरोति ? 

(क) विशाखदत्तः ( ) (ख) शूद्रक : ( ) 

(ग) भासः ( ) (घ) कालिदासः ( )

०६. प्रश्न:- 'सहसा विदधीत न क्रियामविवेकः परमापदां पदम्' इत्युक्तेः वक्ता कः ?

(क) अश्वघोषः ( ) (ख) भारविः ( )

(ग) माघः ( ) (घ) भवभूतिः ( )

०७. प्रश्न:- 'उदारचरितानां तु वसुधैव कुटुम्बकम्'- पक्तिरियं कुत्रास्ति ? 

(क) नीतिशतके ( ) (ख) पञ्चतन्त्रे ( )

(ग) कथासरित्सागरे ( ) (घ) हितोपदेशे ( )

०८. प्रश्न:- 'मा निषाद प्रतिष्ठां त्वमगमः' इत्ययं श्लोकः कस्मिन् छन्दसि अस्ति?

(क) विषमवृत्ते ( ) (ख) आर्यावृत्ते ( )

(ग) समवृत्ते ( ) (घ) अनुष्टुब्वृत्ते ( )

०९. प्रश्न:- आदिकाव्यत्वेन कः प्रसिद्ध ?

(क) रघुवंशम् ( ) (ख) महाभारतम् ( )

(ग) रामायणम् ( ) (घ) शाकुन्तलम् ( )

१०. प्रश्न:- वाल्मीकिना विरचितं श्रीमद्रामायणं प्रथमं केन गीतम् ?

(क) लवचन्द्रकेतू ( ) (ख) द्वौ मुनिकुमारौ ( )

(ग) लवकुशौ ( ) (घ) वाल्मीकिशिष्यौ ( ) 

११. प्रश्न:- आर्यावृत्तबद्धा मुक्तकरूपाश्च श्लोकाः खण्डकाव्येऽस्मिन् लसन्ति ?

(क) चौरपञ्चाशिका ( ) (ख) आर्यासप्तशती ( )

(ग) कलाविलासः ( ) (घ) नीतिप्रदीपः ( )

१२. प्रश्न:- 'भट्टिकाव्यमिति' प्रसिद्धिः कस्य ?

(क) रावणवधस्य ( ) (ख) नैषधीयचरितस्य ( )

(ग) शिशुपालवधस्य ( ) (घ) मध्यमव्यायोगस्य ( )

१३. प्रश्न:- 'सञ्चारिणी दीपशिखेव रात्रौ' इत्यादिश्लोकेन कः कविः नितरां प्रसिद्ध ?

(क) माघः ( ) (ख) दण्डी ( )

(ग) कालिदासः ( ) (घ) भारविः ( )

१४. प्रश्न:- पञ्चमहाकाव्येषु ‘भारविप्रणीतकाव्यः' कः ?

(क) शिशुपालवधम् ( ) (ख) नैषधीयचरितम् ( )

(ग) रघुवंशम् ( ) (घ) किरातार्जुनीयम् ( )

१५. प्रश्न:- दण्डिनः काव्यस्य वैशिष्ट्यं किम् ?. 

(क) अर्थगौरवम् ( ) (ख) पदलालित्यम् ( )

(ग) उपमालङ्कारः ( ) (घ) माधुर्यौजप्रसादगुणा: ( )

१६. प्रश्न:- पञ्चमहाकाव्येषु कालिदासस्य महाकाव्यद्वयं के ?

(क) शाकुन्तलं मालविकाग्निमित्रं च ( ) (ख) विक्रमोर्वशीयं ऋतुसंहारश्च ( )

(ग) कुमारसम्भवं रघुवंशं च ( ) (घ) कुमारसम्भवं शाकुन्तलं च ( )

१७. प्रश्न:- अश्वघोषस्य काव्येषु इदमप्येकम् ? 

(क) नागानन्दम् ( ) (ख) जानकीहरणम् ( )

(ग) शारीपुत्रप्रकरणम् ( ) (घ) हरविजयम् ( )

१८. प्रश्न:- भासनाटकचक्रे कति नाटकानि सन्ति ? 

(क) चतुर्दश ( ) (ख) दश ( )

(ग) द्वादश ( ) (घ) त्रयोदश ( )

१९. प्रश्न:- अभिषेकनाटकस्योपजीव्यः कः ?

(क) रामायणम् ( ) (ख) भागवतम् ( )

(ग) महाभारतम् ( ) (घ) न कोऽपि ( )

२०. प्रश्न:- वृहत्कथामञ्जरीकारः कः ?

(क) विष्णुशर्मा ( ) (ख) क्षेमेन्द्र: ( )

(ग) महेन्द्र शर्मा ( ) (घ) विल्हण: ( )

२१. प्रश्न:- दशकुमारचरितम्, हर्षचरितम्-अनयोः कर्त्तारौ कौ?

(क) सुबन्धु-भासः ( ) (ख) क्षेमेन्द्र कुमारदासः ( ) 

(ग) दण्डी-बाणः ( ) (घ) भवभूति: भासः ( )

२२. प्रश्न:- 'तिलकंमञ्जरी' कस्य कृति? 

(क) बाणभट्टस्य ( ) (ख) धनपालस्य ( )

(ग) धनंजयस्य ( ) (घ) धनिकस्य ( )

२३. प्रश्न:- महर्षि वेदव्यासत्वेन प्रसिद्धोऽयम् ? 

(क) भारतरचयिता ( ) (ख) व्यास: ( )

(ग) महाभारतकर्त्ता ( ) (घ) धनिकः ( ) 

२४. प्रश्न:- कति पुराणानि?

(क) षोडश ( ) (ख) त्रीणि ( )

(ग) एकोनविंशतिः ( ) (घ) अष्टादश ( )

२५. प्रश्न:- अवस्थानुकृतिर्नाट्यं रूपं दृश्यतयोच्यते, रूपकं तत्समारोपात् इति कुत्र श्रुतम् ?

(क) दशरूपके ( ) (ख) काव्यमीमांसायाम् ( )

(ग) काव्यप्रकाशे ( ) (घ) साहित्यदर्पणे ( )

२६. प्रश्न:- 'वृत्तरत्नाकरः' इत्ययं ग्रन्थः कं शास्त्रमवलम्बते?

(क) व्याकरणशास्त्रम् ( ) (ख) छन्दःशास्त्रम् ( )

(ग) अलङ्कारशास्त्रम् ( ) (घ) ज्योतिषशास्त्रम् ( )

२७. प्रश्न:- 'सरसिजमनुविद्धं शैवलेनापि रम्यम्'- अत्र को छन्दः ?

(क) वसन्ततिलका ( ) (ख) मालिनी ( )

(ग) शालिनी ( ) (घ) शिखरिणी ( )

२८. प्रश्न:- 'नवपलाशपलाशवनं पुरः स्फुटपरागपरागतपङ्कजम्' अत्र कोऽलङ्कारः ?

(क) अनुप्रास: ( ) (ख) यमकम् ( )

(ग) रूपकम् ( ) (घ) श्लेष: ( )

२९. प्रश्न:- कस्मिन् अलङ्कारे 'मिथ्याज्ञानं' भवति?

(क) सन्देह: ( ) (ख) उत्प्रेक्षा ( )

(ग) भ्रान्तिमान् ( ) (घ) निदर्शना ( )

३०. प्रश्न:- कारणं विनापि कार्यजननं स्यात् तर्हि कः अलङ्कारः ?

(क) हेत्वलङ्कारः ( ) (ख) विरोधालङ्कारः ( )

(ग) विरोधाभासालङ्कारः ( ) (घ) विभावनालङ्कारः ( )

३१. प्रश्न:- रीतयः कति ?

(क) चत्वारि ( ) (ख) चतस्रः ( )

(ग) त्रीणि ( ) (घ) पञ्च ( )

३२. प्रश्न:- अभिनयः कतिविध: ?

(क) अष्टविधः ( ) (ख) चतुर्विधः ( )

(ग) सप्तविध: ( ) (घ) त्रिविधः ( )